[38] Όταν το 1977 έκλεισαν τα λατομεία, η έκταση των τριβείων Μουζάκη (λ1, λ2 κατά το τοπογραφικό διάγραμμα Κορρέ) μετατράπηκε σε χωματερή. Σε λίγα χρόνια έγινε το ίδιο και στα τριβεία Ράικου, όπως και σε έκταση του βουνού ανάμεσα στις 2 αυτές θέσεις. Απαγορεύτηκαν όμως όλες για περιβαλλοντικούς λόγους.

[39] Αγανακτισμένος, ζήτησα να περιληφθεί στην έκθεση της αυτοψίας για τις νέες θέσεις που ζητούσε η Αττική Οδός [βλ. εδώ, σημ.47] η "μεγαλοφυής" πρότασή μου (σύμφωνη όμως με το εν γένει πνεύμα): να βαφτούν με πράσινο χρώμα οι λευκοί σωροί και να τελειώνουμε! Ούτε λογύδρια για αποκαταστάσεις ούτε αναδασώσεις ούτε τίποτε. Δεν ελήφθη σοβαρά υπόψη, με αποτέλεσμα οι ασπρίλες να παραμείνουν ασπρίλες και τα μπάζα να ριχτούν ούτως ή άλλως. (Οι εργασίες επιχωμάτωσης ξεκίνησαν στις αρχές Ιουλίου 1999).

(Όπως διαπίστωσα εκ των υστέρων, κι άλλοι προ εμού είχαν "προτείνει" το πράσινο χρώμα, βλ. επιφυλλίδα Ν. Σ. Μάργαρη, Το Βήμα, 29/7/84, σ. 34).

[40] Κατά σύμπτωση τα λατομεία αυτά δεν είχαν ενδιαφέρον για τους λαθρολατόμους, αφού ήταν λατομεία αδρανών υλικών και όχι ογκομαρμάρων (με την εξαίρεση των λατομείων Παπαπέτρου, Ματσάγγου, κ.λπ., όμως η πολυσύχναστη θέση τους τα έκανε απρόσφορα για παράνομες εργασίες).

[41] Μετά τον εμπρησμό στις 16/8/07, όχι πια!

Αριστερά, άποψη της πυρκαγιάς, όταν ακόμη είχε μια κατεύθυνση. Στη συνέχεια πήγε προς όλες τις κατευθύνσεις, επιτυγχάνοντας αναπάντεχα άλματα. Διότι, σε αντίθεση με άλλα βουνά, στην Πεντέλη ποτέ τα εναέρια μέσα δεν μπόρεσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο. Κοιτάξτε δεξιά σε τι ύψος αδειάζει τον κάδο του το ελικόπτερο! (τα δε αεροπλάνα ήλθαν, είδαν και απήλθαν).

Αν θέλετε το ιστορικό της μάχης με τη φωτιά από το στόμα του πασίγνωστου και μη εξαιρετέου δημάρχου Παλαιάς Πεντέλης διαβάστε εδώ.

Αν μετά την ανάγνωση, απορείτε πώς οι απαράμιλλα ηρωικές δυνάμεις έφθειραν τη φωτιά, και πώς παρά την τόση φθορά έγινε τέτοια καταστροφή, σας διαβεβαιώνω ότι το αποτελεσματικότερο όπλο κατά του μετώπου ήταν η εξ αποστάσεως μεγίστης ασφαλείας ενατένισή του με ιδιαίτερα αυστηρό βλέμμα, τόσο αυστηρό ώστε οι φλόγες να αναχαιτίζονται και περιδεείς να ξεψυχούν!

Οπωσδήποτε, η κατάσβεση δασικής πυρκαγιάς δεν είναι εύκολη υπόθεση, και όποιος έχει άλλη άποψη δεν έχει παρά να δοκιμάσει. Όμως, είδα τόση εξωφρενική απραξία και διαρκή οπισθοχώρηση, ακόμη και σε σημεία με άνετη οδική πρόσβαση όπου ο ενάντιος άνεμος δεν άφηνε τη φωτιά να εξαπλωθεί, ώστε κατά το κοινώς λεγόμενο «τα είδα όλα!» Π.χ. ενώ επί 45΄ η φωτιά σιγόκαιγε κάτω από τους πυλώνες νότια του λατομείου Ράικου, ένα πυροσβεστικό όχημα προφυλακή των δυνάμεων της τοπικής αυτοδιοίκησης αφού πλησίασε σε απόσταση λίγων δεκάδων μέτρων, αντί να επιχειρήσει την ευχερή κατάσβεση, επί 10΄ παρέμεινε αδρανές και κατόπιν κάνοντας αναστροφή αποχώρησε (προφανώς, ποτέ δε δόθηκε η εντολή, ούτε καν η άδεια, να ενεργήσουν). Αποτέλεσμα: εκατοστό εκατοστό η φωτιά, που κόντευε να σβήσει από μόνη της, πέρασε κι έκαψε την περιοχή Μουζάκη για τρίτη φορά.

[42] Ευτυχώς, μέχρι στιγμής οι τελευταίες εκτάσεις δεν επιχωματώθηκαν, επειδή δεν είχαν άλλα μπάζα να ρίξουν! Αλίμονο, όμως! Εκκρεμεί η κατασκευή της σήραγγας Πεντέλης (θα συνδέσει τα Μεσόγεια με την Εθνική Οδό), οπότε...

[43] Κάποιοι από τους λαθρολατόμους, που ασχολούνται και με χωματουργικά έργα, εκμεταλλεύτηκαν την περίσταση κι αποφάσισαν να συμβάλουν κι αυτοί μαζικά στην "αποκατάσταση" του Πεντελικού. Αναμειγνυόμενοι στις φάλαγγες των φορτηγών περνούσαν απαρατήρητοι από τους οικισμούς, και μετά ξέκοβαν κι ακολουθούσαν δικές τους διαδρομές στο βουνό. Έριχναν τα μπάζα τους κυρίως στα λατομεία Γεωργιάδη και Μοσχού (λ3, λ4, λ5 κατά το τοπογραφικό διάγραμμα Κορρέ), εντός δηλαδή του αρχαιολογικού χώρου (είχαν ξεκινήσει σποραδικά από τις 18/9/97). Ειδικά στο πρώτο λατομείο, τα έριχναν από το χείλος του γκρεμού σε βάθος 40 μέτρων και κατάφεραν να φτάσει η κορυφή του κώνου της επιχωμάτωσης στο δικό τους επίπεδο!

Ο τεράστιος σωρός (στην αθέατη βάση του οποίου βρίσκονται δεκάδες λάστιχα αυτοκινήτων).

Δεν έλειψαν οι διαμαρτυρίες, ούτε οι καταγγελίες. Γίνονταν συλλήψεις και προσωρινές κατασχέσεις των φορτηγών. Ο δρόμος μπροστά στο αστυνομικό τμήμα Πεντέλης δεν επαρκούσε ως πάρκινγκ και χρησιμοποιήθηκε κοντινό οικόπεδο. Αποκαλυπτικό για το πόσο "σκληρή" είναι η νομοθεσία μας ήταν το γεγονός ότι πιάνονταν και ξαναπιάνονταν τα ίδια φορτηγά, τα περισσότερα των οποίων ανήκαν στον ίδιο ανάλγητο εργολάβο. ("Ευυπόληπτος" πολίτης της Νέας Πεντέλης, όπως και οι λοιποί "πειρατές". Ίσως γι' αυτό στις 13/9/01 η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποφάσισε επιτέλους να κάνει κάτι: βυτίο του ΣΠΑΠ κατάβρεξε το χωματόδρομο που οδηγούσε στη θέση απόρριψης, για να μη σηκώνουν σκόνη τα παράνομα φορτηγά! Και γιατί όχι, αφού η ίδια η Κοινότητα έριχνε εκεί τα κλαριά της, όπως στις 6/8/01!) Ήδη στο τέλος του 2001 είχαν καλυφθεί πολλές από τις αρχαίες επιφάνειες του λατομείου, που ήταν τόσο ψηλά ώστε ποτέ δε φανταζόταν κανείς ότι θα γίνονταν αφανείς.

Για τη θέση αυτών των αρχαίων τοιχωμάτων βλ. βέλος στην προηγούμενη φωτογραφία.

Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει ο κύριος δράστης ήταν πια να ριχτούν στον γκρεμό μαζί με τα μπάζα και τα φορτηγά του. Ευτυχώς, δε χρειάστηκε. Όταν οι αρχαιολόγοι διαπίστωσαν τι γίνεται και θέλησαν να κάνουν κάτι, ρίχτηκε η ιδέα να μη ζητήσουν αστυνομικά αυτοκίνητα για περιπολίες (η πικρή γαρ πείρα του παρελθόντος), αλλά την τοποθέτηση ελέγχου στα σημεία εισόδου προς το βουνό. Η πρόταση αυτή συμπεριελήφθη στην έκθεση που ακολούθησε το πέρας των αυτοψιών (βλ. σημ. 47 προηγούμενου κεφαλαίου):

«Να σταματήσει αμέσως η παράνομη απόρριψη ποικίλων μπάζων και σκουπιδιών μέσα στον αρχαιολογικό χώρο, η οποία, παρά τις διάφορες απαγορεύσεις του ΥΠΠΟ, συνεχίζεται αδιάκοπα μέχρι και σήμερα, όπως διαπιστώσαμε όλα τα μέλη της ως άνω ομάδας εργασίας, κάθε φορά που εργασθήκαμε στο χώρο, και μάλιστα από φορτηγά αυτοκίνητα που δε φέρουν πινακίδες κυκλοφορίας. Το φαινόμενο εκτός από επιβλαβές, είναι και θλιβερό, επειδή πιστοποιεί την αδυναμία του κράτους να προστατεύσει τα μνημεία του, παρά την προς τούτο δεδηλωμένη θέληση τριών Υπουργείων (!!!). Τι να συμβαίνει άραγε; Το φαινόμενο είναι επίσης παράδοξο, επειδή η σχετική προστασία δεν είναι δύσκολη. Η πρόσβαση του βουνού από τα αυτοκίνητα γίνεται μόνο από δύο δρόμους, εάν λοιπόν στην αρχή του καθενός υπήρχε, για μικρό μόνο διάστημα, από ένα αστυνομικό όργανο, κανένα αυτοκίνητο δε θα μπορούσε να περάσει... Το θέμα αυτό είναι κεφαλαιώδες για την προστασία και την τύχη των μνημείων και του τοπίου της Πεντέλης, και υπονομεύει κάθε προσπάθεια για τη σωτηρία τους. Συνάμα, δημιουργεί και μια κωμικοτραγική κατάσταση, επειδή από τη μια οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες προσπαθούν να σώσουν τα μνημεία και το τοπίο και από την άλλη (ταυτοχρόνως) οι παρανομούντες καταστρέφουν και τα μνημεία και το τοπίο, υπό το βλέμμα μάλιστα του κράτους, το οποίο βέβαια δε θα μπορέσει ποτέ να πει ότι δεν έβλεπε ή δεν εγνώριζε...» (Ευάγγελος Κακαβογιάννης, Επίτιμος Διευθυντής Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων προς Λίνα Μενδώνη Γενική Γραμματέα του ΥΠΠΟ, 12/12/01),

και η Γ.Γ. του ΥΠΠΟ όντως απευθύνθηκε στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι σύντομα τα περιπολικά στάθμευαν στα κατάλληλα σημεία και το μπάζωμα σταμάτησε (στη θέση αυτή βέβαια, γιατί υπήρξε διασπορά σε πολλά σημεία του ορεινού όγκου, όπως στην πρώτη μεγάλη αριστερή στροφή μετά την Πουρνάρα). Μάλιστα, αστυνομικός μού είπε ότι μετά το σούσουρο «ο ταξίαρχος ήθελε οπωσδήποτε συλλήψεις» και η "μπάλα" πήρε και άσχετους με το συγκεκριμένο θέμα φορτηγατζήδες. Επιπλέον, τελείωσε η "αποκατάσταση" από την Αττική Οδό και τα παράνομα φορτηγά έχασαν την κάλυψή τους. Να δούμε πότε θα επιστρέψουν (ας μη μου καταλογιστεί απαισιοδοξία, πρόκειται για ρεαλισμό).

Να ένα από τα γνωστά φορτηγά. Εδώ χρησιμοποιείται σε δημοτικά έργα.

[44] Όσοι θέλουν περισσότερα ας αναζητήσουν τα βιβλία Τα οικολογικά προβλήματα της Πεντέλης (3ο συμπόσιο) και Τα οικολογικά προβλήματα της Πεντέλης (4ο και 5ο συμπόσιο), όπου περιλαμβάνονται χρήσιμες πληροφορίες και μερικές εμπεριστατωμένες απόψεις.

[45] Είναι αξιοπρόσεκτο το ότι γλίτωσε από πάμπολλες πυρκαγιές, εν αντιθέσει με τη γειτονική Πίριζα που κάηκε τόσες φορές ώστε η κατά πολλούς ωραιότερη τοποθεσία της Πεντέλης έχει γίνει ένας φρικτός βατώνας. Όμως, η "νησίδα" δάσους στο Βαγιάτι προκαλεί, και στις 13/7/07 είδα πρόσφατη αποτυχημένη απόπειρα εμπρησμού, οπότε...

Αριστερά, το επίμονο σύδεντρο. Δεξιά πάνω, το πανί που χρησιμοποιήθηκε για προσάναμμα και κάτω, το σημείο όπου κάηκε.

Αλλά και η περιοχή της Σπηλιάς δεν έχει καεί [13 μήνες αφότου έγραψα αυτά τα λόγια, έγινε κι αυτό], οπότε μάλλον δεν ήταν τυχαίο το εύρημα των παρακάτω απαραίτητων για ένα καλό εμπρησμό (40 μέτρα έξω από το στόμιο).

Υπήρχαν κομμένα σπίρτα (μέσα στο "αυγό" Kinder, όπου και κάτι κολλώδες σαν σιλικόνη), γεμάτος αναπτήρας, χαρτοβάμβακας. Είχε ληφθεί σχολαστική μέριμνα (επιτυχημένη) για την προστασία από την υγρασία (η φωτο τραβήχτηκε μετά τη διάλυση της συσκευασίας), και το δέμα είχε κρυφτεί κάτω από πέτρες για μελλοντική χρήση.

[46] Αν οι καταπατήσεις και οι αυθαιρεσίες εκ μέρους μεμονωμένων ιδιωτών είναι μεγάλο πρόβλημα (προσφιλής η μέθοδος της μεταβατικής περιόδου με την εμφάνιση νησίδων ελαιώνων ύστερα από κάθε πυρκαγιά), τι να πούμε για τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς; Πραγματική μάστιγα! Εξαπλώνονται στο βουνό σαν γάγγραινα και το καταβροχθίζουν σιγά-σιγά. Κι εφόσον η δραστηριότητά τους στηρίζεται στην κρατική διαφθορά, είναι "νομιμότατοι". Κορωνίδα της φαυλότητας είναι η περίπτωση στο Ντράφι. Η περιοχή βρίσκεται στις νοτιοανατολικές απολήξεις της Πεντέλης. Τριγυρισμένη από λόφους, αφανής πανταχόθεν, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας '80 ήταν πυκνότατο δάσος, πραγματικός κυνηγετικός παράδεισος. Μέχρι καταρράκτης υπήρχε στο ρέμα Βαλανάρης που διασχίζει το Ντράφι, όπως και λιμνούλες με καβούρια.

Αριστερά, ο μικρός καταρράκτης (μετά τις τρεις αλλεπάλληλες πυρκαγιές). Δεξιά, ένα από τα καβούρια της Πεντέλης.

Αιφνίδια, αυτός ο τόπος κόπηκε σε οικοδομικά τετράγωνα με λεωφόρους και παρόδους, που ασφαλτοστρώθηκαν και ηλεκτροφωτίστηκαν! Θυμάμαι την εντύπωση που μας έκανε το απόκοσμο θέαμα, όταν το αντικρίσαμε κάποια νύχτα ανεβαίνοντας προς το σημείο με την "αρνητική βαρύτητα". Οι φωτισμένοι δρόμοι μιας πόλης που είχε μόνο πεύκα και κανένα οίκημα! Τώρα, πώς ένα δάσος ούτε καν περιαστικό αλλά στην καρδιά ορεινού όγκου μετατράπηκε σε οικόπεδα εντός σχεδίου (Πρότυπος πολιτεία "Ο Παν"), το ξέρουμε: με το μαγικό τρόπο που ενεργοποιεί η πανίσχυρη επωδή «με το αζημίωτο»! (Και, προφανώς, το γεγονός ότι ο συνεταιρισμός ήταν των Γεωργικών Υπαλλήλων δεν είναι συμπτωματικό). Οι καταγγελίες έπεσαν στο κενό, και οι προσπάθειες για τη ματαίωση της καταστροφής ήταν άκαρπες. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά; Είναι σαν να έχουμε την αξίωση ο κλέφτης να αυτοσυλλαμβάνεται. Δεν ξέρω αν υπάρχουν εφάμιλλες προκλητικές καταστρατηγήσεις κάθε σύμβασης δικαίου, όμως από τη στιγμή που είδα να ολοκληρώνεται το ανοσιούργημα στο Ντράφι (επί χούντας ξεκίνησε το project), τίποτε δεν μπορεί να με εκπλήξει πια.

Μικρό δείγμα χωρίς περαιτέρω σχόλια.

Αλλά μήπως το κακό θα σταματήσει εκεί;

Σε πρώτο πλάνο τα αποψιλωμένα Καλίσσια, και στο βάθος το Ντράφι και οι πολυώροφες οικοδομές που πλησιάζουν.

[47] Σύμπτωμα της κοινωνικής παθογένειας το πραγματικό μίσος μεγάλου αριθμού ανθρώπων κατά των δέντρων. Είναι κλασική η περίπτωση στις αντιπαροχές, όπου ο κατασκευαστής αφήνει όσα δέντρα δεν τον ενοχλούν κατά την οικοδόμηση κι έρχονται κατόπιν οι ένοικοι και τα κόβουν. Οι δικαιολογίες; «Να ρίξουμε λίγο τσιμέντο για να παρκάρουμε τα αυτοκίνητα, να φύγει η βρομιά, να μην έχουν πού να κάνουν φωλιές τα πουλιά που μας κουτσουλάνε τις κουπαστές» ή απλώς  «γιατί τα δέντρα μού πλακώνουν την καρδιά»!

[48] Κάθε καλοκαίρι ένας πολύ μεγάλος αριθμός πυρκαγιών οφείλεται στους μονωτήρες της ΔΕΗ. Καλύπτονται από ένα στρώμα σκόνης, που με την πάροδο του χρόνου καθίσταται συμπαγές, και όταν το καλοκαίρι ο καυτός ήλιος ανεβάσει τη θερμοκρασία του γίνεται αγώγιμο μ' επακόλουθο βραχυκύκλωμα και πτώση στο έδαφος λιωμένου μετάλλου. Τις περισσότερες φορές η φωτιά σβήνεται γρήγορα, γιατί τυχαίνει σε μέρες που δε φυσάει δυνατός άνεμος. Το θέμα δεν προβάλλεται καθόλου από τα μέσα ενημέρωσης, παρόλο που υπάρχουν τα επίσημα στοιχεία, για ευνόητους λόγους. Αντί για παλιούς βρόμικους μονωτήρες, αντί για ακαθάριστο από τα ξερόχορτα έδαφος κάτω από τις κολόνες, αντί για έλλειψη ενός μικρού κύκλου από τσιμέντο γύρω από κάθε κολόνα, θα ειπωθούν τα κλασικά: «Πέρασε ένα μηχανάκι με δύο νεαρούς που πέταγαν αναμμένα στουπιά!» ή «Ήταν εμπρησμός, γιατί βρήκαμε γκαζάκια!»

Ένα από τα περιβόητα γκαζάκια. Φυσικά, παραβλέπεται το προφανές: ανήκουν στα συνήθη σκουπίδια που στολίζουν τα βουνά μας, δηλαδή έχουν πεταχτεί μετά το άδειασμά τους, και επειδή είναι μεταλλικά τα βλέπουμε στις καμένες εκτάσεις, ενώ τα πλαστικά κ.λπ. καίγονται μαζί με το δάσος. (Το γεμάτο γκαζάκι που έχει εκραγεί παρουσιάζει άλλη όψη).

Το πόσο εύκολα πιάνει φωτιά από τα βραχυκυκλώματα το πιστοποίησα στις 30/6/05. Η ώρα ήταν 13:00, και στο δρόμο που οδηγεί στην παλαιά πύλη του 414 στρατιωτικού νοσοκομείου στάθηκα στη μοναδική σκιά, δηλαδή στη ρίζα μιας κολόνας της ΔΕΗ, για ν' αλλάξω ρούχα. Δεν πρόλαβα όμως, γιατί εκείνη τη στιγμή είδα "πυροτεχνήματα" από τη μεθεπόμενη κολόνα και ταυτόχρονα να πιάνει φωτιά. Παρόλο που είχε άπνοια, παρόλο που το μονίμως κλειστό μου κινητό τηλέφωνο βρέθηκε περιέργως ανοιχτό, παρόλο που απάντησαν αμέσως στο 199, παρόλο που το πρώτο πυροσβεστικό ήρθε σε 5 λεπτά, κάηκε πάνω από 1 στρέμμα, που περιλάμβανε δεκάδες πευκάκια της αναδάσωσης. Αν φυσούσε ο συνηθισμένος για την περιοχή άνεμος των 7-8 μποφόρ η πυρκαγιά θα ήταν αδύνατον να σβηστεί.

Η καμένη περιοχή. Με το βέλος η υπεύθυνη κολόνα.

Στις 14/6/03 μόνο σύμπτωση δεν ήταν πως είχαν καεί κάνα δυο στρέμματα με αφετηρία την προηγούμενη κολόνα. (Έτσι, το 2012 εδέησαν να βάλουν υπόγεια τα καλώδια αυτής της γραμμής).

Χαρακτηριστικό παράδειγμα νοοτροπίας της ΔΕΗ: στις 30/5/94 είδα ότι μια κολόνα της γραμμής προς την κορυφή της Πεντέλης είχε σκιστεί κατά μήκος και σχεδόν κρεμόταν από τα καλώδια. Στον πρώτο δυνατό άνεμο θα έπεφτε, και η πυρκαγιά στο δάσος ήταν σίγουρη. Τηλεφώνησα στη ΔΕΗ, τους κατατόπισα πώς θα πάνε στο σημείο, με ευχαρίστησαν, και πράγματι όταν ξαναπήγα ύστερα από τρεις ημέρες είδα την επέμβασή τους: αντί να αντικαταστήσουν την κολόνα, απλώς έδεσαν πάνω της με τσέρκια ένα κομμάτι από άλλη κολόνα! Επομένως, αισθάνομαι πολύ τυχερός, αφού για πάνω από 20 χρόνια η τυπική μου διαδρομή προς Σπηλιά γινόταν μέσα στο δάσος.

Πάνω, μια από τις εισόδους στο δάσος (η εικαστική παρέμβαση με τις μαρμαρόπλακες έγινε από φορτηγατζή που μένει σε απόσταση 300 μέτρων). Κάτω, το ίδιο σημείο μετά την πυρκαγιά του 1998.

Χαρακτηριστική άποψη από τον εξηλεκτρισμό της Πεντέλης. Δεν πρόκειται λοιπόν να μας λείψουν οι φωτιές...

[49] Ήδη κάποιοι διαμορφωτές κοινής γνώμης, κάποιοι θεωρητικοί (του μέλλοντος κατ' αυτούς, του κακού κατ' άλλους), διαφημίζουν την εξαίσια εικόνα των αγριολούλουδων που εμφανίζονται την επόμενη άνοιξη στην καμένη περιοχή, και αναρωτιούνται γιατί να είναι προτιμότερο το δάσος.

[50] Ούτε εκείνοι που αγανακτούν αν κάποιος «μη χριστιανοπρεπώς ενδεδυμένος» πλησιάσει σε κάνα μοναστήρι ενοχλήθηκαν, όταν τον Δεκέμβριο 2001 κοπάδι από γίδια είχε μετατρέψει τη Σπηλιά σε στάνη και η κοπριά μέσα στα εκκλησάκια ήταν στρώμα.

Ούτε η Πεντέλη γλίτωσε από τις σχετικές πινακίδες ('Αγιος Νικόλαος Καλισσίων).

Αλλά τα ίδια γίνονται και από τα τέλη του 2006 στο εκκλησάκι της κορυφής.

Αριστερά, το βεβηλωμένο "ενσύρματο" ξωκλήσι. Δεξιά, το ιερό με εμφανή τα αφιερώματα των γιδιών.

(βλ. και https://www.iranon.gr/PENTELI/PENTELI4daddendum.htm#radar)

Αριστερά, τα γίδια βγαίνουν από τα κτίρια της βάσης, για να ζεσταθούν λίγο στον πρωινό ήλιο (τη νύχτα η θερμοκρασία είχε πέσει κάτω από το μηδέν), προτού ροβολήσουν στα καμένα. Δεξιά, τα γίδια και τα (κατα)καμένα. (Όχι, δεν είχαν καεί πριν από λίγους μήνες, είχαν περάσει 27 μήνες από την πυρκαγιά του 2009).

Αυτό ξέκοψε από το κοπάδι και, για να βγάλει τη νύχτα χωρίς να φαγωθεί, αναρριχήθηκε στο πατάρι πάνω από το στόμιο της Σπηλιάς. Μετά δεν έβρισκε τρόπο να φύγει οπότε παγιδεύτηκε εκεί, ώσπου λίγες ημέρες αργότερα, στις 4/1/12, το κατέβασαν οι αναρριχητές Κ.Ρ. και Σ.Κ. (Στη δεξιά ένθετη, η συλληπτήρια διάταξη).

Εδώ η αγέλη περιμένει υπομονετικά (για τέταρτο 24ωρο!) είτε να παραδοθούν οι γίδες είτε να πέσουν από εξάντληση στον γκρεμό. Ενώ τα σκυλιά κοιμούνταν στη σκιά, αφήνοντας εκ περιτροπής ένα φρουρό για να σημαίνει συναγερμό όποτε οι γίδες κινούνταν προς τα πάνω, εκείνες ήταν αναγκασμένες να μένουν όρθιες σχεδόν ακίνητες, χωρίς ύπνο, χωρίς νερό.

Εδώ άλλο ένα από τα πολλά θύματα. Τα σκυλιά (η ίδια αγέλη) που έπνιγαν τη γίδα (κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη των τσοπανόσκυλων), εξαφανίστηκαν μόλις πλησίασα. Όμως, ήταν ήδη αργά για τη γίδα που ψόφησε ύστερα από 10 λεπτά. Αριστερά, ζει ακόμη και προσπαθεί να σηκωθεί. Δεξιά, 4 ημέρες αργότερα, τα υπολείμματα από το τσιμπούσι. Όπως βλέπετε στην ένθετη, η γίδα νομιμότατη, επιδοτούμενη, κ.λπ., κ.λπ.

[51] Στις 13/7/07 είδα την εξής απίστευτη εικόνα: να ποτίζονται τα δενδρύλλια της (εξωφρενικά όψιμης) αναδάσωσης στα Καλίσσια (ή Καλήσια, τελευταίως), ενώ ταυτόχρονα στην περιοχή έβοσκε μεγάλο κοπάδι γίδια! (Τίποτε το περίεργο, όπως δηλαδή κάνουν κάθε μέρα, ο καθένας τη δουλειά του).

[52] Ίσως να ήταν 4/8/81, δε θυμάμαι αλλά δεν έχει σημασία.

[53] Η γοργή μετεξέλιξη της κοινωνίας και οι ανάγκες της που διογκώνονται οδηγούν αναπόδραστα σε διαρκείς αναθεωρήσεις του τι θεωρείται χρήσιμο, βλαπτικό, αδήριτο, κ.λπ. Παραδείγματος χάριν, ο νόμος 669/77 (ΦΕΚ 241Α) «Περί εκμεταλλεύσεως Λατομείων» απαγόρευε την εκμίσθωση ή τη χορήγηση άδειας λατομείων εάν η λειτουργία τους δημιουργούσε βλάβες σε κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία ή ιστορικά μνημεία ή τουριστικές εγκαταστάσεις ή σοβαρές αλλοιώσεις του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος.

Ο επόμενος νόμος 1428/84 (ΦΕΚ 43Α) «Εκμετάλλευση λατομείων αδρανών υλικών και άλλες διατάξεις» πρόσθετε: «Απαγορεύεται ο καθορισμός λατομικών περιοχών σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων από κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους ή προστατευόμενες ζώνες, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, καθώς και εντός του λεκανοπεδίου Αττικής». Επίσης, δε δίνονταν άδειες «σε χώρους που χαρακτηρίζονται,  σύμφωνα  με  τις   κείμενες   διατάξεις,  ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος και φυσικού κάλλους».

Στο ίδιο πνεύμα ήταν και ο μεταγενέστερος νόμος 2115/1993 (ΦΕΚ 15Α) «Τροποποίηση, αντικατάσταση και συμπλήρωση διατάξεων του ν.1428/1984».

Τι προτείνεται σήμερα (2006);

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης «Έρευνα και εκμετάλλευση λατομείων και άλλες διατάξεις»:

«...αποτελεί επιταγή του Συντάγματος η αξιοποίηση όλων των πηγών του εθνικού πλούτου για την εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος (...)

»Η αναίρεση της δυνατότητας εκμετάλλευσης κοιτασμάτων του ορυκτού πλούτου γενικότερα, με την κάλυψη αυτών από οικισμούς ή άλλες εγκαταστάσεις, δεν αποτελεί πράξη σωφροσύνης. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί για τη μονομερή οικειοποίηση του χώρου για άλλες χρήσεις γης, όπως για τον τουρισμό, τα δάση και τις κάθε είδους προστατευόμενες ζώνες».

Έτσι, πρέπει να προσδιοριστούν οι «διατάξεις της εξορυκτικής βιομηχανίας που είναι οι πλέον ευνοϊκές για το επιχειρηματικό κλίμα».

Σε περίπτωση «διαδοχικής αξιοποίησης όλων των πηγών του εθνικού πλούτου (...) η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, είναι προφανές, ότι πρέπει να προτάσσεται σ' αυτή τη σειρά διαδοχής».

Μέχρι πότε θα λειτουργεί ένα λατομείο; «Μέχρι την εξάντληση των εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων».

Ακόμη και «στις περιπτώσεις που λήγει η διάρκεια ισχύος αποφάσεως, με την οποία έχουν εγκριθεί περιβαλλοντικοί όροι», θα παρατείνεται η λειτουργία τους «ώστε να μην προκύψουν δυσμενείς συνέπειες για τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και την εθνική οικονομία».

Με λίγα λόγια, πρέπει να ξεχάσουμε αυτά που ξέραμε, οπότε ας περιμένουμε τη συνέχεια...

[54] Ο επί 3 δεκαετίες μόνιμος συνοδευτικός ήχος κατά τις ημερήσιες επισκέψεις μου στο βουνό είναι το κροτάλισμα των υδραυλικών σφυριών που σκάβουν θεμέλια στους βραχώδεις λόφους των υπωρειών της Πεντέλης.

Το μέλλον της Πεντέλης (και της ελληνικής επικράτειας εν γένει) διαγράφεται σαφέστατα στο παρακάτω ανώνυμο σχόλιο κατοίκου της περιοχής, εθελοντή πυροφύλακα: «Βλέπαμε τις καταπατήσεις ιδιωτών και δήμων (όπως το καθόλα παράνομο νεκροταφείο Μελισσίων), τον "'Αγιο Παντελεήμονα" να επεκτείνεται, τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας να διαλύουν κάθε έννοια ομορφιάς (και νομιμότητας). Τους μπαζαδόρους να γεμίζουν με σκουπίδια κάθε πιθανό μέρος, τις παράνομες χωματερές, τις πενταώροφες βίλλες με τις πισίνες, βλέπαμε, βλέπαμε, βλέπαμε. Και όταν καταγγέλλαμε, αντιμετωπίζαμε είτε την αδιαφορία των Αρχών είτε τους τραμπούκους και τα πρωτοπαλίκαρα (σαν και αυτό που συλλάβανε). Ακόμα και αν δεν είναι αυτός, είναι κάποιος άλλος. Και αν δεν ήταν φέτος, θα ήτανε του χρόνου... Και αν όχι με αυτή την κυβέρνηση, με την επόμενη... » (Το post γράφτηκε την επομένη της πυρκαγιάς 16/8/07 και υπήρχε εδώ:

http://alekosmarkellos.blogspot.com/2007/08/blog-post.html#comment-8131757528255751846 αλλά όχι πια).

Υπό το φως των παραπάνω, ίσως ερμηνεύεται καλύτερα το φαινόμενο οι μάρτυρες που καταγγέλλουν τον εμπρηστή μετά παρέλευση τριημέρου να παθαίνουν κάτι σαν αμνησία:

http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070905&nid=5888423, http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=829194

(βλ. και http://www.e-tipos.com/newsitem?id=7370)

Ίσως πει κανείς «Καλά, τόσο τραγικά είναι τα πράγματα; Τίποτε δεν κάνει το κράτος για να σώσει το βουνό;» Βεβαίως, κάνει. Λίγες βδομάδες μετά την πυρκαγιά 16/8/07, πέντε (!) περιπολικά, σε συντονισμένη επιχείρηση, συνέλαβαν επ' αυτοφώρω κάποιους αναρριχητές να σκαρφαλώνουν στη Σπηλιά. Με σκαιότατο τρόπο τους κατέβασαν κυριολεκτικά από το βράχο, τους πήραν τα στοιχεία και τους έδιωξαν πάραυτα.

Αντί σχολίων, διαβάστε κι αυτό: http://www.ydrogeioslive.gr/fires.html (κι απελπιστείτε, γιατί τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα).

ΤΜΗΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ